Marrëveshja e paqes Rusi–Ukrainë/ Ulet çmimi i naftës në tregjet botërore

Çmimet e naftës ranë në nivelet më të ulëta që nga maji, teksa tregtarët nisën të përfshijnë në çmime ndikimin e mundshëm të një marrëveshjeje paqeje mes Rusisë dhe Ukrainës mbi një treg nafte që pritet të jetë tashmë i mbingopur me furnizime vitin e ardhshëm.

Çmimi i naftës Brent ra në 59.70 dollarë për fuçi në tregtimin e hershëm, niveli më i ulët brenda ditës që nga 5 maji. Çmimi referencë ndërkombëtar nuk është mbyllur nën 60 dollarë për fuçi që nga pandemia e Covid-19.

West Texas Intermediate, referenca e SHBA-së, u mbyll të hënën në 56.82 dollarë për fuçi, niveli më i ulët që nga shkurti 2021.

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, tha se një marrëveshje për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë ishte “më afër tani se kurrë më parë”, megjithëse zyrtarë Europianë paralajmëruan se çështjet territoriale ende nuk janë zgjidhur.

Analistët thanë se çdo marrëveshje paqeje në Ukrainë do të kishte një efekt të rëndësishëm afatshkurtër në tregun e naftës, duke qenë se mund të zhbëjë shtrembërimet logjistike të krijuara nga sanksionet mbi eksportet ruse. “Ka një sasi të madhe nafte të bllokuar në zinxhirë furnizimi të zgjatur,” tha Martijn Rats, strateg global i mallrave në Morgan Stanley.

Ndërsa shumica e naftës ruse ka vazhduar të arrijë në treg pavarësisht raundeve të njëpasnjëshme të sanksioneve, cisternat janë detyruar të udhëtojnë distanca shumë më të gjata nga portet perëndimore të Rusisë drejt blerësve në Indi ose Kinë.

“Nëse mund t’i kthehemi modeleve historike të tregtimit, është pothuajse si një çlirim inventarësh,” tha Rats. “Patjetër dhjetëra miliona, ndoshta disa qindra miliona fuçi mund të bëhen të disponueshme, sepse nuk do të jenë më të bllokuara në këto rrugë të gjata.”

Megjithatë, ai paralajmëroi se tregjet mund të jenë duke u nxituar. “Këtë e kemi parë edhe herë të tjera më parë dhe doli se ishte e parakohshme.”

Energy Aspects, një kompani konsulence, tha se nuk pret “një marrëveshje të shpejtë paqeje”, por i përshkroi negociatat e fundit si kartën më të madhe gjeopolitike të paparashikueshme për tregun e naftës, veçanërisht gjatë periudhës së Krishtlindjeve dhe Vitit të Ri, kur vëllimet e tregtimit tradicionalisht janë të ulëta.

Pasiguria vjen pas një periudhe presioni të qëndrueshëm rënës mbi çmimet e naftës. Nafta Brent ka rënë për pesë muaj radhazi, seria më e gjatë e humbjeve në 11 vjet, dhe është ulur me gati 20 dollarë për fuçi këtë vit, nga frika e një teprice të afërt furnizimi. Prodhimi global është rritur me 3 milionë fuçi në ditë në vitin 2025, sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë, i nxitur nga OPEC dhe vendet jashtë OPEC, përfshirë SHBA-në, Kanadanë, Brazilin dhe Argjentinën.

Ndërsa OPEC tani ka frenuar planet e tij të rritjes dhe furnizimi ra muajin e kaluar për shkak të sanksioneve ndaj Rusisë dhe Venezuelës, AIE ende pret një suficit mesatar prej 3.7 milionë fuçi në ditë në vitin 2026, një tepricë edhe më e madhe sesa ajo e parë gjatë pandemisë./Monitor